Christian Clauwers is een Belgische fotograaf, ontdekkingsreiziger, spreker en auteur. Zijn werk bestrijkt de oceanen en de poolgebieden van de wereld, terwijl hij zich richt op het documenteren van de kwetsbare relatie en het potentiële conflict tussen mens en natuur.
De laatste jaren was zijn actieterrein de vijf oceanen en hun eilanden en niet in het minst de meest afgelegen ter wereld: “Ik heb de vijf oceanen bevaren in het nastreven van mijn passie om de schoonheid en kwetsbaarheid van onze planeet te documenteren. Tijdens deze expedities heb ik de relatie tussen mens en natuur vanuit verschillende perspectieven bekeken.”
INTERNATIONALE BEKENDHEID
Als lid van de Belgische delegatie op de VN-conferentie over klimaatverandering COP25 (2019) in Madrid en COP26 (2021) in Glasgow, wilde hij de kloof tussen wetenschap en beleid dichten, naast het vergroten van het bewustzijn van de impact van de opwarming van de aarde op internationaal niveau. Op het ministeriële evenement Blue Leaders commentarieerde hij beelden van zowel de oceanen als de poolgebieden.
De vice-premier en minister van Justitie en de Noordzee Vincent Van Quickenborne overhandigde 13 edities van het limited edition-boek WHITEOUT aan staatshoofden op de VN-conferentie over klimaatverandering in Glasgow. Een hoogtepunt van waardering voor zijn werk: de schoonheid en kwetsbaarheid van de aarde documenteren.
WHITEOUT is een kunstproject dat een verzameling van 28 kunstfoto’s omvat die zich richt op de polaire regio’s; alsook 26 gedichten, liedjes en inzichten geschreven door de inheemse volkeren van het Noordpool-gebied, met name Sámi en Inuit.
Het is een eerbetoon aan de poolgebieden van onze planeet, waarin de sereniteit, stilte en pracht van deze unieke, maar bedreigde regio uitgedrukt worden. Dit project biedt een unieke kijk in de wereld van deze opmerkelijke semi-nomadische volkeren.
Met dit project zocht ik naar de grenzen van het zichtbare. Een “white-out” is een weersituatie waarin de kenmerken en horizon van een met sneeuw bedekt land niet te onderscheiden zijn vanwege een uniforme lichtverdeling.
In de WHITEOUT-serie kan men een poëtische stilte ervaren in elk beeld, een gevulde leegte van essentie en ervaring.
Alle foto’s zijn te koop. Het boek heeft een exclusieve oplage van slechts 250 edities, allen genummerd en gesigneerd. Verkrijg hier uw eigen gesigneerde exemplaar.
EUROPA
In oktober 2021 presenteerde Christian Clauwers foto’s op de FIT FOR 55-conferentie, georganiseerd door de cel Klimaatverandering van het Departement Volksgezondheid van de Belgische federale regering in Brussel.
FIT FOR 55 omvat het pakket voorstellen dat de Europese Commissie op tafel heeft gelegd om de Europese wetgeving af te stemmen op de nieuwe klimaatambitie (een emissiereductie van minimaal 55% in 2030 ten opzichte van 1990.
IN DE PERS
In kaart brengen van klimaatveranderingen, o.a. het verdwijnen van de permafrost, zijn één van de doelstellingen. Bij expedities naar Groenland en Spitsbergen constateerde hij er temperaturen van minus 15 graden, maar ook van ver boven het nulpunt en dat stemt tot nadenken.
Het was het EOS-magazine dat hier in enkele edities aandacht aan gaf, telkens met uitgebreide tekst en foto’s.
EOS Magazine: Oktober 2022, “Het land van beproevingen”, EOS Magazine, blz 68 – 72.
EOS Wetenschap Special: Juni 2022, Artikelnummer 20, “De Belgica verlegt haar grenzen”, blz 76 – 83.
EOS Magazine: November 2021, “Wild en ongerept”, EOS Magazine, blz 62 – 66.
HLN zag het uitgebreider in een artikel (HLN 13/06/2022) “Van Tsjenobyl tot Arctische Fjorden”
NOORWEGEN – LOFOTEN
Tussen februari en april 2022 gaf de regionale raad van de arctische regio Lofoten fotograaf Christian Clauwers een opdracht om de relatie tussen mens en natuur te documenteren met de focus op klimaatverandering, lokale gemeenschappen, visserij en andere bedrijven van deze kwetsbare arctische regio.
Met deze foto’s wil de regionale overheid Lofotrådet (“Lofotenraad” = intergemeentelijk samenwerkingsorgaan – openbare regionale raad van zes gemeenten) hun ambities, kansen en uitdagingen van hun “Green Islands 2030” -roadmap op een visuele manier communiceren. Deze “Green Islands 2030” is een gezamenlijk regionaal beleidskader voor een baanbrekende groene/blauwe overgang in Lofoten (cfr. EU Green Deal). Na 3 maanden in het koude en donkere Noordpoolgebied te hebben doorgebracht, presenteerde Christian onlangs met succes het resultaat van zijn werk aan de regionale raad, die het een succes verklaarde.
In februari 2022 trok Christian Clauwers naar de eilandengroep ‘Lofoten De Grønne Øyene’ in Noorwegen op uitnodiging van de plaatselijke autoriteiten. De missie zou eigenlijk 12 dagen duren, dat was de afspraak met Lofoten De Grønne Oyene. Maar volgens hem was de regio niet in zo’n korte tijd te documenteren.
12 dagen werden twee maanden: “Ik voelde me hier meteen thuis. Ten eerste is dit type eilandgemeenschap op de Lofoten, dat zo afhankelijk is van de visserij, heel bijzonder” zegt Clauwers. Hij had de behoefte had om “deel te worden” van de Lofoten en de gemeenschap om het echt vast te leggen door middel van de foto’s. Hij bracht tijd door in alle gemeenten en bezocht alles, van viskwekerijen tot de ligplaatsen waar boten worden opgenomen. “Lofoten gaat over dit alles. Er is het dierenleven, het leven in de zee, maar ook de mensen in interactie met hun omgeving. Het was gewoon niet mogelijk om het in 12 dagen te documenteren.”
Onlangs deed hij hierover zijn relaas in Antwerpen (Galerij Zeberg Fine Art) bij een voorstelling in aanwezigheid van Per Sjaastad – Noorse Ambassadeur in Belgium, Hans Bruyninckx – Executive Director of the European Environment Agency, en Baudouin Lagrange – Ere Consul Generaal van Noorwegen.
Per Sjaastad
Hans Bruyninckx
Baudouin Lagrange
Op de Grønne Øyene – de groene eilanden – werd hij gefascineerd door de natuur, de mensen en het feit dat mensen hun huissleutels in de deur laten als ze het huis verlaten… Een plaatselijke journaliste had opgemerkt dat hij er aankwam in korte broek en dat in een wintermaand. Christian Clauwers dacht even na en zegt dat het gewoon een deel van zijn persoonlijkheid is.
De graafschapsraad – Nordland County – verleent een subsidie van 3,6 miljoen kronen voor programmaontwikkeling over de driejarige periode 2022-2024. De visie is dat de toekomstige Lofoten moeten draaien op duurzame energie en een aantrekkelijke plek moeten zijn om te wonen, en met een duurzaam en leefbaar bedrijfsleven. Het omvat een hele regio, en vele delen van de samenleving. Een navolgbaar voorbeeld…
Aan de hand van foto’s worden de ambities, visies en doelstellingen van De Grønne Oyene beschreven. Het doel is dat de beelden een visuele uitdrukking zijn van de diversiteit in de regio. Een project waar Christian Clauwers zelf naar eigen zeggen honderd procent achter staat.
Naar eigen zeggen heeft hij altijd een bijzondere fascinatie gehad voor eilandgemeenschappen, iets wat hij zelf ontdekte tijdens een bezoek aan Spitsbergen. Daar ontdekte hij dat het zijn roeping was om de interactie tussen mens en natuur vast te leggen.
Clauwers vertelt dat vooral het bezoek aan Værøy en Røst opviel. Op Værøy bezocht hij lokale bedrijven, het verlaten vliegveld in Nordland – en Måstad. En bij Røst kreeg hij wat hij noemt een “spoedcursus” in verschillende manieren van vissen. Hij voelde zich meteen thuis op Værøy en vond het verhaal achter het verlaten dorp op Måstad erg interessant. Het is de geschiedenis van mensen die de achtergrond vormt voor zijn werk.
En op Værøy is het heel duidelijk hoe belangrijk vis is geweest en is voor de samenleving. Hij was ook erg onder de indruk van de concurrentie tussen de vissers onderling was. Zo kreeg hij een verhaal te horen sommige vissers “spooknetten” op de AIS plaatsten om aan te tonen hoe druk het er wel was; in realiteit waren er helemaal geen netten. Het leek bijzonder, want Noren over het algemeen zijn heel eerlijk zijn.
De gevangen vis wordt gedroogd op grote rekken die men overal op de eilanden tegenkomt. De gedroogde vis wordt dan verwerkt in de visindustrie en de viskoppen worden verscheept naar Afrika waar ze als een lekkernij op de plaatselijk menu verschijnen.
“Kijk maar eens hoe mensen hun sleutels aan de deur laten hangen als ze hun huis verlaten. In alle opzichten een gebied van contrasten, wat ik erg interessant vind.”
Maar dan is er ook nog de ongerepte natuur in de regio. Het is iets dat grote indruk heeft gemaakt. Om nog maar te zwijgen over de smalle wegen legt hij uit. Een andere observatie die hij heeft gedaan en die hij benadrukt, zijn de reacties van de lokale bevolking op zijn aanwezigheid.
“Ik merkte al snel dat mensen nerveus werden toen ik op de zijweg stopte om foto’s te maken. Een aantal toeterde en schreeuwde. Ik heb de indruk dat Noren erg bezig zijn met regels. Wij Belgen zijn er niet zo mee bezig, zegt hij tot slot.”
Bekijk (klik hier) ook eens de foto’s over de Lofoten.
Er loopt nog een fototentoonstelling tot 30 oktober 2022,
in Galerij Zeberg Fine Art, Vleminckstraat 3, 2000 Antwerpen,
telkens op vrijdag en zaterdag tussen 13 en 18u of op afspraak: www.zeberg.com
De tentoonstelling “A World of Water and Ice” met foto’s van Christian Clauwers is gratis en geschikt voor alle leeftijden.
Het is een overzichtstentoonstelling van de oceaan- en poolexpedities van professioneel fotograaf Christian Clauwers, die een verbijsterende, vaak vijandige en onbekende wereld van ijs en water onthult.
De afgelopen jaren maakte Christian diverse oceaan-en poolexpedities. In het Noordpoolgebied kon hij de Wereldzadenbank (Svalbard Global Seed Vault) op Spitsbergen betreden, gebouwd ter bescherming van de wereldwijde biodiversiteit van voedselzaden. Tijdens een expeditie halfrond het Antarctische continent documenteerde hij een viertal wetenschappelijke basisstations, de hutten van de beroemde Britse ontdekkingsreizigers Ernest Shackleton en Robert Falcon Scott, de Dry Valleys, enz.
In 2018 trok hij met wetenschappers door de Zuid-Atlantische Oceaan, waar hij de meest afgelegen eilanden ter wereld bezocht, o.a. Gough, Tristan da Cunha en Ascension Island.
Tijdens de wetenschappelijke expeditie met de Franse Overheid naar de Franse Antarctische eilanden in de Zuid-Indische Oceaan documenteerde Christian enkele van de minst toegankelijke eilanden ter wereld: Kerguelen en Crozet.
Ook ondernam Christian diverse expedities in de Stille Oceaan, waaronder een zeiltraject van vier maanden naar de meest afgelegen eilanden en atollen in de Pacific, een traject van 4.500 km. In dit project onderzocht hij de impact van klimaatverandering op de kwetsbare atollen en hun bewoners, en hoe deze zich ertegen wapenen.
Op 29 en 30 november 2022 in de Residence Palace, Wetstraat 155, 1040 Brussel is er eveneens een tentoonstelling “Artic Photo Exhibition”.